Từng theo học ngành Hóa – Sinh, anh Huy có cơ hội tìm hiểu tác dụng của nấm ĐTHT đối với sức khỏe con người như bồi bổ và chống suy nhược cơ thể; kích thích hệ miễn dịch; kiểm soát tiểu đường, ổn định đường huyết; giảm cholesterol trong máu; cân bằng nội tiết tố nữ giới;… Tuy nhiên, thời điểm năm 2014, ở Việt Nam, giá ĐTHT tự nhiên rất cao, không phải ai cũng có đủ khả năng để mua sử dụng; đồng thời, trong các loại nấm thì ĐTHT là loại khó nhân giống nhất. Do đó, anh Huy luôn ấp ủ ý định nuôi ĐTHT, bán với giá bình dân để nhiều người có thể sử dụng.
Sau khi ra trường, anh vừa kinh doanh bất động sản, vừa tìm hiểu kỹ thuật nuôi nấm ĐTHT. Đến tháng 7/2022, anh Huy cùng một số người bạn thành lập Cty Cổ phần ĐTHT HP Long An. Tại đây, Cty tiếp nhận chuyển giao khoa học kỹ thuật từ Nhật Bản đồng thời đầu tư các trang thiết bị, máy móc hoàn toàn tự động, với 2 phòng nuôi, tổng kinh phí trên 1 tỉ đồng.
Chị Nguyễn Thị Thùy Linh (Phụ trách kỹ thuật Cty Cổ phần ĐTHT HP Long An) chia sẻ: “Nấm ĐTHT của Cty được nuôi hoàn toàn bằng hữu cơ trong môi trường khép kín, với các nguyên liệu chính như gạo lứt, nhộng tằm và một số khoáng chất, vitamin. Để làm ra nấm ĐTHT chất lượng phải trải qua nhiều công đoạn, trong đó, có 2 công đoạn chính gồm pha dinh dưỡng và cấy giống vào môi trường dinh dưỡng. Do đó, sau khi cấy khoảng 3 ngày, chúng tôi phải kiểm tra để loại bỏ những sản phẩm hư, tránh làm ảnh hưởng đến các sản phẩm còn lại”.
Với việc ứng dụng tiêu chuẩn sản xuất khắt khe, sản phẩm của Cty luôn đạt chất lượng tốt cả về chỉ số dinh dưỡng lẫn an toàn thực phẩm. Cụ thể, chỉ số cordycepin đạt 7.990mg/kg – đây là thành phần hoạt tính chỉ có riêng trong nấm ĐTHT, với công dụng phòng, chống và ức chế phát triển các tế bào ung thư; nâng cao hệ miễn dịch và chống oxy hóa. Nhờ vậy, các sản phẩm của Cty luôn được khách hàng đánh giá cao và tin dùng.
Anh Huy cho biết: “Bình quân mỗi tháng, Cty sản xuất 5.000 hủ nấm ĐTHT tươi (tương đương 100kg). Hiện Cty cho ra thị trường 4 dòng sản phẩm: ĐTHT tươi, ĐTHT sấy khô, ĐTHT ngâm mật ong và rượu ĐTHT. Dự kiến, thời gian tới, Cty tiếp tục cho ra 2 dòng sản phẩm là trà túi lọc ĐTHT và mỹ phẩm ĐTHT nhằm đa dạng các sản phẩm cho khách hàng lựa chọn. Tuy nhiên, hiện nay, Cty còn gặp nhiều khó khăn trong việc đầu tư một số máy móc, trang thiết bị để chế biến các sản phẩm từ ĐTHT tươi, trong đó, có việc đầu tư máy sấy thăng hoa. Đây là dòng máy sấy hiện đại, năng suất tăng từ 30-40% so với thủ công, nhất là sản phẩm sau khi sấy không mất đi các hoạt chất dinh dưỡng. Do không có máy sấy, Cty phải đi thuê bên ngoài nên chi phí rất cao, từ đó chúng tôi hy vọng các cấp, các ngành có chính sách hỗ trợ những người khởi nghiệp”.
Dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng vì sức khỏe cộng đồng cùng với chiến lược kinh doanh bài bản, các sản phẩm của Cty dần khẳng định được thương hiệu và tiếp tục vươn xa, bứt phá trong thời gian tới./.
Lê Ngọc
Không phải đông trùng hạ thảo nào cũng giống nhau. Tùy thuộc điều kiện nuôi cấy mà mỗi loại có thành phần khác nhau, người mua cần biết cách phân biệt.
Nhận biết nấm dược liệu và nấm thực phẩm
TS. Phạm Văn Nhạ, Viện Nghiên cứu Thảo dược Việt Nam cho biết, thị trường đông trùng hạ thảo hiện nay khá phong phú, nhu cầu sử dụng của người dân cũng rất lớn. Đáng tiếc là có hiện tượng nấm đông trùng hạ thảo sản xuất cho mục đích thực phẩm (có giá trị như nấm ăn) lại được trà trộn bán như nấm dược liệu (làm thuốc, có hoạt chất cao). Hai chủng nấm này dù cùng có tên khoa học là Cordyceps militaris nhưng thuộc hai dòng khác nhau.
Đối với dòng nấm thực phẩm, điều kiện nuôi trồng không cần nghiêm ngặt, cho năng suất cao, thời gian thu hoạch ngắn, chỉ từ 35-40 ngày là có thể thu hoạch. Trong khi dòng nấm dược liệu yêu cầu điều kiện nuôi trồng rất khắt khe, hoàn toàn vô trùng, năng suất thấp, thời gian thu hoạch khoảng 90 ngày.
Để nuôi nấm dược liệu, phải đầu tư hệ thống nhà xưởng sạch, vô trùng, nhiệt độ luôn phải duy trì từ 17-19 độ C. Phải đảm bảo tuyệt đối sạch, không được để vi sinh vật xâm nhập vào khu nuôi trồng bởi nấm mốc, bào tử trong không khí rất dễ làm hỏng nấm đông trùng hạ thảo nuôi. Chế độ chăm sóc hoàn toàn tự động, phải trang bị hệ thống lọc không khí hiện đại, tối ưu, không khí bên ngoài không thể xâm nhập được khu nuôi trồng.
“Đáng tiếc là nhiều nơi, người kinh doanh, nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo không có kinh nghiệm về vi sinh vật, thậm chí doanh nghiệp cơ khí, bất động sản cũng làm trang trại trồng nấm. Vì không có kiến thức, kinh nghiệm nên loại nấm được nuôi trồng này chứa ít hoạt chất Cordycepin, chúng chỉ có giá trị như nấm ăn. Một số nhà hàng kinh doanh lẩu nấm cao cấp, thường có đĩa nấm đông trùng hạ thảo trong thực đơn, là nấm thực phẩm. Loại nấm này có giá dao động khoảng 1 triệu đồng/kg”, TS. Phạm Văn Nhạ cho biết.
Để phân biệt hai dòng nấm này, theo TS. Phạm Văn Nhạ, có thể dựa vào đặc điểm hình thái. Nấm thực phẩm có đầu quả thể hình chùy, tròn, trong khi nấm dược phẩm có quả thể nhọn. Màu của nấm dược liệu cam sẫm, trong khi nấm thực phẩm có màu vàng nhạt.
Màu sắc thể hiện rõ hàm lượng hoạt chất Cordycepin của từng loại nấm. Tuy vậy, để người dùng phân biệt hai loại nấm vẫn là khó khăn do đa phần không có sản phẩm đối chứng. Hơn nữa, gần như không ai mua nấm về rồi đem đi kiểm tra hoạt chất.
Đối với loại nầm dược liệu, một số nơi sản xuất sử dụng “mẹo” thu hoạch nấm sớm hơn để đầu nấm có hình nhọn hơn, gần giống với nấm dược liệu hơn. Tuy nhiên về màu sắc nấm thì không thể làm giả. Hai loại nấm này chênh lệch khá lớn về giá cả. Loại nấm dược liệu có giá khoảng 7.000.000-8.000.000 đồng/100gr nấm tươi thì nấm thực phẩm chỉ có giá khoảng 1.000.000 đồng/kg.
Việc trà trộn nấm như vậy ảnh hưởng lớn đến người dùng. Đáng tiếc, theo TS. Phạm Văn Nhạ, ngay cả một số cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo cũng không nắm được điều này, cứ thế sản xuất, nuôi trồng và bán ra thị trường. Điều đáng nói, số doanh nghiệp trồng nấm kiểu này theo TS. Nhạ, chiếm 2/3 lượng nấm đông trùng hạ thảo đang bán trên thị trường.
Không ảo tưởng về tác dụng của đông trùng hạ thảo
Gần đây, hàng loạt vụ việc các cơ sở kinh doanh, quảng cáo Đông trùng hạ thảo không đúng với thực tế đã bị xử phạt. Ở góc độ người tiêu dùng, hiểu biết về mặt hàng này còn hạn chế, trong khi quảng cáo về chúng thì rất nhiều với những tác dụng thần kỳ như có thể chống ung thư, ngăn lão hóa, tăng cường miễn dịch… Liệu Đông trùng hạ thảo có thực sự thần kỳ như thế?
Đông trùng hạ thảo có hoạt chất tốt cho sức khỏe song không nên quá ảo tưởng vào tác dụng của chúng.
Trăn trở nhiều năm về điều này, GS. Bùi Công Hiển, Hội Côn trùng học Việt Nam cho biết, đông trùng hạ thảo được hình thành từ hiện tượng ấu trùng các loài bướm thuộc chi Thitarodes bị nấm thuộc chi Ophiocordyceps và/hoặc Cordyceps ký sinh. Đó là một dạng ký sinh giữa một loài nấm túi có tên khoa học là Ophiocordyceps sinensis với sâu non (ấu trùng) của một loài côn trùng thuộc chi Thitarodes. Đông trùng hạ thảo chủ yếu tìm thấy vào mùa hè vùng núi cao trên 4.000m ở cao nguyên Thanh Tạng (Thanh Hải – Tây Tạng) và Tứ Xuyên (Trung Quốc). Nhưng hiện nay còn lại rất ít, gần như vô cùng hiếm gặp.
Loại đông trùng hạ thảo bán trên thị trường hiện nay đa phần là nhân nuôi nấm trên con tằm hay còn gọi là nhộng trùng thảo. Đông trùng hạ thảo nguyên bản khai thác tự nhiên vùng núi ở Trung Quốc đúng là có những hoạt chất hiếm gặp thậm chí có thể ức chế hàng nghìn tế bào ung thư. Nhưng loại Đông trùng hạ thảo phổ biến trên thị trường hiện nay thì không có hoạt chất đó, hoặc có thì cũng cực kỳ ít, chỉ giống như các loại thực phẩm ăn hàng ngày có dưỡng chất tốt cho cơ thể mà thôi.
Đông trùng hạ thảo hay còn gọi nhộng trùng thảo đang bán phổ biến trên thị trường về cơ bản không gây hại cho sức khỏe, nhưng để nó có tác dụng chống ung thư hay có những tác dụng thần kỳ khác thì người dùng phải cân nhắc rất kỹ. Tốt nhất là đọc kỹ thành phần dược chất của sản phẩm trước khi mua.
GS. Bùi Công Hiển nhìn nhận.
Theo TS. Phạm Văn Nhạ, hiện các phòng phân tích ở Việt Nam đều có thể phân tích được thành phần của Đông trùng hạ thảo. Tuy nhiên, việc phân biệt sản phẩm Đông trùng hạ thảo nuôi trồng hay tự nhiên rất khó, thậm chí các nhà khoa học cũng không phân biệt được, vì cấu trúc giống nhau. Khi đem đi phân tích hàm lượng có thể cũng giống nhau nhưng chắc chắn là chất lượng sẽ khác nhau. Trên thế giới không ai công bố thành phần dinh dưỡng của sản phẩm nuôi trồng là bao nhiêu, tự nhiên là bao nhiêu, nó khác nhau như thế nào. Đông trùng hạ thảo trên thị trường được quảng cáo là Đông trùng hạ thảo Tây Tạng với giá bán hàng tỷ đồng mỗi kg mà chất lượng như thế nào thì rất khó kiểm soát.
Nguồn: Sức khỏe và đời sống
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO SẤY THĂNG HOA
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO NGÂM MẬT ONG
CÀ PHÊ ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO
NẤM MỐI ĐEN
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO NGÂM MẬT ONG
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO SẤY THĂNG HOA
1. Chất adenosine là gì?
Adenosine được tìm thấy trong tất cả các sinh vật sống như một thành phần cấu trúc của axit nucleic quan trọng. Nó là một nucleoside xuất hiện tự nhiên trong tất cả các tế bào của cơ thể.
Công thức hóa học của adenosine (6-amino-9-beta-D-ribofuranosyl-9-H-purine) là C10H13N5O4.
Adenosine được tạo thành từ adenine gắn với một phân tử đường ribose. Liên kết gắn adenin và đường ribose được gọi là liên kết β-N9 -glycosidic.
Adenosine cũng có thể được bào chế như một loại thuốc để điều trị rối loạn nhịp tim. Ở dạng thuốc tiêm tĩnh mạch, nó có thời gian bán hủy ngắn (<10 giây) vì nó được tế bào hấp thụ nhanh chóng và chuyển hóa thành inosine và adenosine monophosphate. Nó cũng có thể rời khỏi tế bào hoặc có thể bị phân hủy thành xanthine hoặc hypoxanthine, sau đó được phân hủy thành axit uric.
2. Chất adenosine trong đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo là một nguồn tài nguyên phong phú trong tự nhiên với các hoạt tính sinh học khác nhau và đã được sử dụng rộng rãi như một loại thực phẩm bổ dưỡng dành cho sức khỏe, đặc biệt là người cao tuổi cũng như điều trị một số bệnh lý ở Trung Quốc và các nước châu Á khác. Cho đến nay, nhiều thành phần hoạt tính sinh học đã được chiết xuất từ trùng thảo như cordycepin, adenosine, polysaccharides, ergosterol, mannitol…
Adenosine đóng một vai trò quan trọng trong quá trình sinh hóa trong sinh vật, là một nucleoside chính trong trùng thảo.
Chất nucleoside này đóng một vai trò quan trọng trong khả năng miễn dịch và chống viêm, bảo vệ tim mạch. Không chỉ vậy adenosine trong đông trùng hạ thảo còn đóng một vai trò quan trọng trong trầm cảm.
Đặc biệt trong các tế bào da, nucleoside nội sinh này, hoạt động tại một hoặc nhiều thụ thể của nó, có thể tham gia vào quá trình bảo vệ và sửa chữa mô da, được ứng dụng nhiều trong làm đẹp.
Tóm lại, adenosine có trong đông trùng hạ thảo và các chất tương tự của nó đã nhận được rất nhiều sự chú ý của các nhà khoa học do các tác dụng dược lý khác nhau của chúng.
3. Cơ chế tác dụng của adenosine trong đông trùng hạ thảo đối với cơ thể
Là một thành phần phân tử chính của ATP , ADP và AMP, do đó, adenosine tham gia vào các quá trình sinh lý khác nhau như truyền năng lượng (ví dụ như ATP ) và truyền tín hiệu.(tức là như cAMP).
Đặc biệt, ATP là một phân tử giàu năng lượng được tạo ra chủ yếu qua quá trình hô hấp tế bào.
Ngoài ra, adenosine là chất dẫn truyền tín hiệu và năng lượng trong tế bào và vẫn có thể phát huy tác dụng bảo vệ tế bào phổ rộng hoặc ngăn ngừa tổn thương mô.
Adenosine trong não
Trong não, adenosine hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh ức chế. Điều này có nghĩa là adenosine có thể hoạt động như một chất gây suy nhược hệ thần kinh trung ương. Trong điều kiện bình thường, nó có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, ngăn chặn sự kích thích não bộ. Do đó, adenosine có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương.
Adenosine trong tim
Trong tim, adenosine làm
- Giãn mạch vành giúp cải thiện lưu thông máu đến tim. Adenosine cũng làm giãn mạch ngoại vi.
- Giảm nhịp tim và chống ngưng tập tiểu cầu qua đó ngăn ngừa sự hình thành của huyết khối cũng như các tình trạng thiếu máu cơ tim.
- Adenosine ngăn chặn các mạch bị lỗi trong tim, gây ra nhịp tim không đều.
Adenosine trong máu
Trong máu adenosine bị phân hủy bởi adenosine deaminase. Enzyme này có trong hồng cầu và thành mạch. Thuốc Dipyridamole là một chất ức chế enzym adenosine deaminase và do đó làm tăng nồng độ adenosine trong máu. Điều này dẫn đến giãn nở mạch máu và cải thiện lưu lượng máu qua mạch vành cung cấp cho cơ tim.
Adenosine trong thận, phổi và gan
- Trong thận, adenosine làm giảm lưu lượng máu đến thận và giảm sản xuất renin từ thận.
- Ở phổi, nó gây co thắt đường thở
- Ở gan, nó dẫn đến co thắt mạch máu và làm tăng sự phân hủy glycogen để tạo thành glucose.
4. Ứng dụng của adenosine trong điều trị một số bệnh lý
Tác dụng dược lý của adenosine bao gồm giãn mạch, chống loạn nhịp tim và giảm đau.
- Khi tiêm tĩnh mạch, adenosine có thể gây tắc nghẽn tim thoáng qua trong nút nhĩ thất.
- Tiêm bắp, adenosine phosphate được sử dụng để điều trị viêm bao hoạt dịch, viêm gân, giãn tĩnh mạch, ngứa ngáy, đa xơ cứng, mụn rộp, mụn rộp sinh dục…
- Đặc biệt AMP được dùng bằng đường uống để điều trị bệnh zona. Nó cũng được sử dụng để điều trị rối loạn chuyển hóa porphyrin cutanea tarda (một loại rối loạn máu).
- ATP như một loại thuốc để điều trị suy thận cấp tính, tăng áp động mạch phổi, suy đa cơ quan, xơ nang…
Một số ứng dụng điều trị cụ thể của adenosine
- Điều trị một số loại nhịp tim không đều. Adenosine để điều trị nhịp tim nhanh trên thất (SVT).
- Điều trị sụt cân ở những người bị ung thư giai đoạn cuối. ATP truyền tĩnh mạch dường như cải thiện sự thèm ăn, lượng thức ăn và chất lượng cuộc sống ở những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ tiến triển và các khối u khác.
- Vết thương, thường ở chân, do máu lưu thông kém (loét ứ tĩnh mạch): AMP tiêm bắp có thể làm giảm tình trạng giữ nước, ngứa ngáy, sưng tấy và đỏ do loét ứ tĩnh mạch .
- Bệnh zona (nhiễm trùng herpes zoster): Nghiên cứu ban đầu cho thấy rằng AMP được tiêm vào cơ có thể có hiệu quả để điều trị bệnh zona và ngăn ngừa đau dây thần kinh sau zona. Theo nghiên cứu hạn chế, AMP tiêm bắp cũng có thể có hiệu quả để điều trị các loại nhiễm trùng herpes khác.
- Ung thư phổi: Các nghiên cứu đang phát triển cho thấy ATP không có hiệu quả trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ.
5. Công dụng của hàm lượng cordycepin trong đông trùng hạ thảo
Theo công trình nghiên cứu tại Đại học Nottingham – Anh thì việc sử dụng đông trùng hạ thảo đã cho ra kết quả:
- Cordycepin có tác dụng kháng ung thư, kháng vi sinh vật, ức chế quá trình di căn của các tế bào ung thư, nâng cao khả năng miễn dịch cho cơ thể, tăng cường sức khỏe cho những bệnh nhân đang điều trị ung thư.
- Sử dụng cordycepin ở liều thấp sẽ giúp kiểm soát và ức chế sự phân chia tế bào bị tổn thương bổi ung thư.
- Sử dụng liều cao hợp chất sẽ ngăn chặn các tế bào ung thư di căn hoặc tái tạo.
- Hoạt chất cordycepin còn có tác dụng kháng vi khuẩn Clostridium hỗ trợ điều trị bệnh đường ruột cực kỳ hiệu quả.
- Ngoài ra loại hợp chất này có trong đông trùng hạ thảo còn có thể ngăn các gen T2D phát triển, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
- Đặc biệt theo nghiên cứu lâm sàng ở nhiều bệnh viện lớn thì hàm lượng cordycepin trong đông trùng hạ thảo còn có tác dụng tăng cường chức năng gan, hỗ trợ chữa trị bệnh viêm gan virus, viêm gan B,C, ung thư gan.
Dù chưa có bằng chứng khoa học đầy đủ nhưng theo các thống kê lâm sàng, Cordycepin trong Đông trùng hạ thảo được ghi nhận làm tăng chức năng gan rõ rệt, có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ điều trị viêm gan B, C, viêm gan virus mạn tính và ung thư gan.
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO SẤY THĂNG HOA
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO NGÂM MẬT ONG
CÀ PHÊ ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO
NẤM MỐI ĐEN
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO NGÂM MẬT ONG
ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO SẤY THĂNG HOA